15 september 2017 Dick van Sprundel
Column: Help
Over het algemeen vindt iedereen het plezierig om geholpen te worden en normaal gesproken geeft het menigeen een goed gevoel om een ander te helpen. Naar mijn mening verwoorden de Beatles het schitterend in hun liedje “Help”. Enkele belangrijke regels uit het liedje: “Help, I need somebody. Help, not just anybody. Help, you know I need someone, help.”. Het wordt – voor deze column – alleen maar toepasselijker na de daaropvolgende alinea: “When I was younger, so much younger than today. I never needed anybody’s help in any way. But now these days are gone, I’m not so self assured. Now I find I’ve changed my mind and opened up the doors.”
Sinds enkele jaren is het usance geworden dat de overheid vaker hulp vraagt en wel door het openen van internetconsultaties. Wat is het doel van een internetconsultatie? Door internetconsultatie krijgen meer burgers, bedrijven en instellingen informatie over wetgeving die in voorbereiding is en kunnen zij suggesties doen om de kwaliteit en uitvoerbaarheid van deze voorstelen te verbeteren.
Internetconsultaties zijn dus een welkome aanvulling op bestaande wijze hoe wetgeving tot stand komt. Over het wetgevingsproces zijn diverse boeken geschreven zoals door Witteveen die de tien geboden welke van belang zijn voor de ambachtelijke techniek van wetgeven optekende. Ook tijdens parlementaire behandelingen is meermaals aandacht gevraagd voor de kwaliteit van de wetgeving, waarbij continuïteit, bestendigheid en stabiliteit van regels centraal staat. Let wel: goede wetgeving is essentieel voor de rechtszekerheid en de rechtspraktijk (en de Trias Politica zoals bleek uit de recente betogingen in Polen).
De overheid heeft zichzelf – en alle burgers – een dienst bewezen door bij wetgevingstrajecten gebruik te maken van internetconsultaties. Meer transparantie en betere kwaliteit: hulde en bloemen derhalve! Echter, soms pakt het vragen om hulp mijns inziens wat minder gelukkig uit. Ik geef een schrijnend voorbeeld. Meermaals heb ik gewezen op de maatschappelijke ontwikkelingen op internationaal fiscaal gebied en op thema’s als ‘fair share’, belastingontwijking en fiscale ethiek. De (fiscale) wereld staat bepaald niet stil en houdt mij en andere belastingadviseurs druk bezig. Een belangwekkend onderwerp is de zogenaamde EU-anti-belastingontwijkingsrichtlijn die per 1 januari 2019 in werking treedt. Nederland dient die richtlijn op een zorgvuldig wijze in wetgeving te implementeren, waarbij een goede inhoudelijke terugkoppeling door zoveel mogelijk partijen essentieel is. Nederland, haar burgers en haar vestigingsklimaat zijn hierbij gebaat. Dit is nogal belangrijk. Gelukkig hebben we nog ruim anderhalf jaar de tijd om met prachtige wetgeving, uitgebreide parlementaire behandelingen en veel terugkoppeling vanuit de praktijk te komen.
Wat schetst mijn verbazing? Vlak voor de zomervakantie wordt de internetconsultatie voor de EU-anti-belastingontwijkingsrichtlijn gepubliceerd. Enthousiastelingen – uiteraard is het input leveren vrijwilligerswerk – krijgen tot maar liefst 21 augustus 2017 de tijd. Niet echt de ideale peridode. De materie is bepaald ingewikkeld en overleg met bijvoorbeeld bedrijfsfiscalisten draagt bij aan de kwaliteit van de reactie. Komt de verwachte doorrekening bij jullie ook zo uit? Dergelijk overleg draagt bij aan de kwaliteit en met overlappende zomervakanties zijn dergelijke overleggen lastiger te plannen. Ik zou bijna gaan zingen “Waarom nu? Waarom ik? Waarom? (e-mail me maar als je weet uit welk liedje dit komt). Als je hulp inroept, moet je dat ook met overtuiging en op goede gronden doen.
Kortom: hulp vragen – ook bij wetgeving – onderschrijf ik en juich ik toe. Echter, je moet ook iemand de gelegenheid geven om goede hulp te kunnen verlenen. Help! I need someone, help!