15 januari 2018 Dick van Sprundel
Column: Arriving UFO
Arriving UFO was een van de titels van de rockband Yes. Meerdere bands en films beschrijven Unidentified Flying Objects (UFOs) en andere futuristische fictie. Blijkbaar trekken dergelijke films – zoals Star Wars en Star Trek – grote groepen mensen aan. Hoewel ik bepaald geen liefhebber ben van dergelijke films, is men vrij deze liedjes te luisteren of de films te bekijken (in Nederland althans).
Een andere ontwikkeling – die van het UBO-register – is wat minder vrijblijvend. Op grond van Europese regelgeving moet er een verplicht register komen waarin gegevens van UBOs – ultimate beneficial owners of uiteindelijk begunstigden – worden opgenomen. Mede in het licht van het tegengaan van terrorismefinanciering en het bestrijden van witwaspraktijken lijkt me dit ontegenzeggelijk een belangrijk doel.
Op grond van deze regelgeving moeten lidstaten ervoor zorgen dat binnen hun grondgebied opgerichte vennootschappen en andere juridische entiteiten toereikende, accurate en actuele informatie over wie hun uiteindelijk begunstigden zijn, inwinnen en bijhouden, waaronder detailgegevens over de door de uiteindelijk begunstigden gehouden economische belangen. Nederland had de Europese regelgeving al in haar wetgeving moeten omzetten (voor vorig jaar zomer) en is naar ik begrijp de laatste hand aan het leggen aan een aangepast wetsvoorstel. Eerder is al een versie gedeeld via een zogenaamde internetconsultatie. Geïnteresseerden zoals wetenschappers en adviseurs konden hun opmerkingen maken.
Uit deze internetconsultatie bleek dat eigenlijk iedereen tegen de gekozen vorm was. Op grond van de Europese richtlijn kan een overheid namelijk kiezen voor een besloten register of een openbaar toegankelijk register. Tweederde van de Europese lidstaten heeft gekozen voor een besloten register dat alleen toegankelijk is voor autoriteiten, meldingsplichtige instanties en personen met een zogenaamd legitiem belang, zeg maar een verdomd goede reden. Grote landen als Frankrijk en Duitsland hebben voor een besloten register gekozen.
Drie keer raden waarvoor Nederland wil kiezen? Helemaal goed; een openbaar register! Iedere onnozele – zoals Professor Zonnebloem het in Kuifje verwoord – kan de gegevens inzien. Volgens het huidige voorstel zijn er voldoende “waarborgen”. Welke dan? Raadplegers van het register worden geregistreerd en moeten een vergoeding betalen. Dit schrikt kwaadwillenden toch niet af? Ook is bepaalde informatie niet voor iedereen toegankelijk, zoals geboortedatum, burgerservicenummer, paspoortgegevens en adres. Oh ja, voor minderjarigen en personen die worden blootgesteld aan een risico op bijvoorbeeld chantage, ontvoering of geweld is er een waarborg. Pfff, geen zorgen meer! Gelijk alle sloten van de deuren halen en een bordje “geen toegang voor onbevoegden” op de deur hangen en alle woninginbraken zijn verdwenen. Hulde en bloemen!
Hoewel er voldoende manieren zijn voor personen om hun vermogen af te schermen en de zoektocht naar een UBO te bemoeilijken, zou het veel beter (en goedkoper) zijn als de Nederlandse overheid zich aansluit bij de grote meerderheid van de EU-lidstaten. Houdt het register besloten. De vraag hoe een dergelijk register zich verhoudt tot de privacywetgeving en het Europees Verdrag inzake de rechten van de mens hoeft dan ook niet meer te worden onderzocht. De slogan van de belastingdienst was “leuker kunnen we het niet maken, wel makkelijker”, iets voor het Ministerie?
Ik ben voor transparantie en uiteraard dienen belastingplichtigen de relevante autoriteiten te informeren over hun inkomsten en vermogens. Naast dat we belastingdiensten en andere overheden namens en op verzoek van onze klanten ook regelmatig informeren, geven wij ook vaak UBO-verklaringen af aan banken opdat zij eveneens aan de door hen opgelegde wettelijke verplichtingen kunnen voldoen.
Vertrouwelijke informatie mag niet voor iedereen gemakkelijk toegankelijk zijn. Ik ben dan ook voor de Unidentified Beneficial Owner. Arriving UFO!
